, ,

اصول مسئولیت های اجتماعی سازمان ها

صول مسئولیت های اجتماعی سازمان ها
صول مسئولیت های اجتماعی سازمان ها

شرایط کنونی جهان امروز و فضاهای جدید کسب و کاری ایجاب می نماید تا مدیران سازمان های بزرگ بین بخش های اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی سازمان خودشان ایجاد تعادل نمایند. برای همین سازمان ها نسبت به محیط و جامعه دارای مسئولیت های اجتماعی هستند و برای پایندگی سازمان خود ملزم به رعایت این مسئولیت ها می باشند. مطالعات در مورد این مقوله در حال رشد می باشد و ما هر روز ابعاد تازه ای از آن را در علم مدیریت و رفتار سازمانی کشف می کنیم. در همین راستا برای مسئولیت های اجتماعی اصولی هفت گانه در نظر گرفته شده است. این اصول هفت گانه شامل دو فعالیت اصلی مسئولیت اجتماعی یعنی شناخت مسئولیت اجتماعی و شناسایی و جذب سهامداران می گردد که توسط ایزو ۲۶۰۰۰ تنظیم گشته است. در ادامه به تفصیل به تشریح این اصول هفت گانه خواهیم پرداخت.

  • اولین اصل از اصول هفت گانه مسئولیت اجتماعی، پاسخگویی است. پاسخگویی بدین معناست که سازمان باید در مقابل تاثیرات فعالیت هایش بر اقتصاد، محیط زیست و جامعه پاسخگو باشد.
پاسخگویی از اصول هفتگانه مسئولیت های اجتماعی می باشد.
*پاسخگویی از اصول هفتگانه مسئولیت های اجتماعی می باشد*

اصل بعدی مربوط به شفافیت است. به این منظور که سازمان موظف است به طور واضح و دقیق تصمیم ها، فعالیت ها و سیاست هایش را اعلام کند. علاوه بر آن در مورد تاثیرات قطعی و احتمالی آنها نیز توضیح دهد.

رفتار اخلاقی یکی از اصول هفت گانه مسئولیت های اجتماعی به حساب می آید. بدین منظور که رفتار سازمان باید بر اساس اصول اخلاقی، درستی، برابری و صداقت استوار باشد. این رفتار اخلاقی نمایانگر توجه سازمان به افراد جامعه، محیط زیست، دیگر موجودات زنده و تاثیر فعالیت های آنها بر این عوامل می باشد.

احترام به منافع ذی نفعان اصل بعدی است. توجه و احترام قائل شدن برای منافع سهامداران یکی از اصول اصلی مسئولیت های اجتماعی می باشد. سازمان ها باید نسبت به منافع و حقوق ذی نفعانشان آگاهی داشته باشند و آنها را محترم بشمارند.

اصل بعدی با احترام به حاکمیت قانون مرتبط است. احترام و توجه به نفوذ قانون باعث می شود تا سازمان ها حاکمیت قانون را پذیرا شوند و فعالیت های خود را مطابق با الزامات قانونی انجام دهند.

احترام به هنجارهای رفتاری بین المللی به عنوان اصل بعدی شناخته می شود. همانطور که سازمان ها ملزم به رعایت و وفاداری به اصل حاکمیت قانون  هستند، باید به هنجارهای رفتاری بین المللی هم احترام بگذارند و به آنها توجه نمایند.

آخرین اصل مسئولیت های اجتماعی، اصل احترام به حقوق انسانی است. به این معنی که سازمان ها موظف هستند حقوق بشر را محترم بشمارند و اهمیت و جهانی بودن این حقوق را به رسمیت بشناسند.

احترام به حقوق انسانی به عنوان یکی از اصول مسئولیت های اجتماعی مطرح می شود.
*احترام به حقوق انسانی به عنوان یکی از اصول مسئولیت های اجتماعی مطرح می شود*

موضوعات مسئولیت های اجتماعی سازمان

طبق دامنه تاثیراتی که یک سازمان و طیف ذی نفعان درونی و بیرونی آن در حوزه های مختلف، بر روی مسئولیت اجتماعی سازمان می گذارند، باعث شده تا ایزو ۲۶۰۰۰ هفت حوزه موضوعی را به عنوان مهمترین استاندارد راهنما در مورد این مقوله مطرح سازد.

موضوع حاکمیت سازمانی در مسئولیت های اجتماعی

در واقع این حاکمیت سازمانی، سیستمی است که سازمان به منظور تصمیم گیری و اجرای آنها و حتی پیگیری اهداف خود، آن را مورد استفاده قرار می دهد. این سیستم کمک می کند تا مسئولیت های اجتماعی سازمان توسعه پیدا کند. حاکمیت سازمانی به عنوان مهمترین و اصلی ترین عاملی شناخته می شود که در توانمند نمودن سازمان برای مسئولیت پذیری در برابر پیامدها و تاثیرات تصمیمات و فعالیت های آن سازمان تاثیرگذار است. این مفهوم دو مکانیسم رسمی و غیر رسمی در سازمان را شامل می شود.

مکانیسم رسمی فرآیندها و ساختارهای مشخص، رسمی و قانونی سازمان را تشکیل می دهند. اما مکانیسم غیر رسمی شامل فرهنگ و ارزش های سازمانی می شوند که عموما از رهبران سازمان نشات می گیرند.

موضوع فعالیت های کارمندان و نیروی کار در مسئولیت های اجتماعی

یکی دیگر از موضوعات مورد توجه سازمان در حوزه مسئولیت اجتماعی، موضوع فعالیت های نیروی کاری است که تحت پوشش سازمان قرار گرفته اند و به عنوان ذی نفعان درون سازمانی شناخته می شوند. در واقع تمامی تصمیمات و برنامه های فعالیتی سازمان، شرایط کاری و زندگی کارمندان سازمان را تحت تاثیر قرار می دهد. برای همین سازمان باید واکنش هایی نسبت به این تاثیرات نشان دهد که در چارچوب مسئولیت اجتماعی قرار گیرد و در تلاش باشد تا تاثیرات منفی را کاهش دهد یا حذف کند. در ضمن به دنبال افزایش تاثیرات مثبت ناشی از تصمیمات خود گردد.

موضوع محیط زیست در حوزه مسئولیت های اجتماعی

یکی دیگر از حوزه های موضوعی مسئولیت اجتماعی سازمان ها محیط زیست و اکوسیستم است که تحت تاثیر شدید تصمیمات و فعالیت سازمان ها قرار می گیرد. سازمان ها در این حوزه نیز باید رویکردی مسئولانه اتخاذ نمایند. این رویکردها و فعالیت ها شامل جلوگیری از آلودگی محیط، کاهش تغییرات آب و هوایی، استفاده پایدار از منابع، صرفه جویی در مصرف انرژی و حفاظت و کمک به تجدید محیط طبیعی می گردد.

محیط زیست و اکوسیستم یکی از حوزه های موضوعی مسئولیت های اجتماعی به حساب می آید.
*محیط زیست و اکوسیستم یکی از حوزه های موضوعی مسئولیت های اجتماعی به حساب می آید*

موضوع مشارکت در توسعه جامعه در حوزه مسئولیت های اجتماعی

از اصلی ترین ذی نفعان خارجی سازمان ها، جامعه کل و جوامع محلی هستند. به همین خاطر بخش جدایی ناپذیر از توسعه پایدار، مشارکت همین سازمان ها در توسعه جامعه می باشد. بعضی از اقدامات مهمی که در این زمینه انجام می شود شامل مشارکت با جامعه، ترویج فرصت های یادگیری، آموزش و فرهنگ، مشارکت با انجمن های محلی و اشتغال زایی و توسعه مهارت ها می گردد.

موضوع مسائل مربوط به مصرف کننده در حوزه مسئولیت های اجتماعی

تمامی سازمان ها در برابر مصرف کنندگان و مشتریان خود مسئول هستند. این افراد، از خروجی فعالیت های سازمان ها استفاده می نمایند. به همین دلیل باید به نیازهای مشروع این افراد توجه شود و تا حد امکان آنها را برآورده نمود. مسئولیت های سازمان در این زمینه شامل بازاریابی عادلانه و شفاف، طراحی محصولات و خدمات و ارتقای مصرف پایدار می شود.

موضوع شیوه های عملیاتی عادلانه در حوزه مسئولیت های اجتماعی

این موضوع در برگیرنده رفتارهای اخلاقی و مناسب با سایر تامین کنندگان، پیمانکاران، شرکت ها، و انجمن ها می باشد. این حوزه مربوط به روش هایی می شود که سازمان از خلال روابط خود با دیگر سازمان ها به دنبال اجرای مسئولیت اجتماعی و ترویج اثرات و نتایج مثبت است.

مبارزه با فساد یکی از مصادیق موضوع شیوه های عملیاتی عادلانه در حوزه مسئولیت های اجتماعی می باشد.
*مبارزه با فساد یکی از مصادیق موضوع شیوه های عملیاتی عادلانه در حوزه مسئولیت های اجتماعی می باشد*

موضوع حقوق انسانی در حوزه مسئولیت های اجتماعی

این حقوق شامل حقوقی می گردند که تمامی انسان ها به طور برابر از آن برخوردار هستند که به دو دسته حقوق اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حقوق سیاسی و مدنی تقسیم می شوند. مسئولیت اجتماعی سازمان ها در برابر این دو دسته طوری برخورد کنند که شرایط تهدید کننده مربوط به این حقوق به صورت کامل مورد بررسی قرار گیرد و خط مشی  مشخص و شفافی در این زمینه تعیین گردد.

منابع:

Performance and Responsibility Social, Stakeholders, Harrison, J.S and freeman

ایزو ۲۶۰۰۰

https://www.worldbank.org/en/home

/۰ دیدگاه /توسط
, ,

علل روی آوردن سازمان ها به مسئولیت های اجتماعی

علل روی آوردن سازمان ها به مسئولیت های اجتماعی
علل روی آوردن سازمان ها به مسئولیت های اجتماعی
*علل روی آوردن سازمان ها به مسئولیت های اجتماعی*

دلایل متعددی برای هدایت سازمان ها به سمت مسئولیت های اجتماعی وجود دارد. این علت ها سازمان ها را وادار می کند تا به این فکر بیفتند که آنها نیز مثل یک شهروند عادی در برابر جامعه ای که در آن زندگی و کار می کنند مسئول هستند.

نوآوری به سبب مسئولیت های اجتماعی

یکی از این دلایل نوآوری است. در واقع نوآوری در زمینه CRS یا همان مسئولیت اجتماعی سازمان ها، یک مزیت بزرگ هم برای سازمان ها و هم برای جامعه محسوب می شود. برای مثال شرکتی را در نظر بگیرید که برای تولید محصولات خود یک نوآوری کرده است و محصولاتی را تولید می نماید که موجب کاهش آب مصرفی می شود. این نوآوری برای آن شرکت و جامعه بسیار مفید و سودمند می باشد. برای چنین نوآوری ای لازم است که به مفهوم پایداری توجه زیادی شود و برای تحقق چنین هدفی تلاش های زیادی صورت گیرد و سازمان مربوطه را توسعه دهد.

صرفه جویی در نتیجه مسئولیت های اجتماعی

دومین دلیل سازمان برای به کارگیری مسئولیت های اجتماعی، صرفه جویی در هزینه ها می باشد. ساده ترین و راحت ترین روشی که یک سازمان برای پایداری خود می تواند به کار گیرد، استفاده از شیوه هایی برای کاهش هزینه ها می باشد. مثلا به کارگیری انرژی های کمتر و مصرف کمتر بسته بندی ها باعث می شود تا در هزینه های سازمان صرفه جویی به عمل آید. یکی دیگر از راه ها به حداقل رساندن میزان ضایعات است که به طور قابل توجهی هزینه های سازمان را کاهش می دهد. این اقدامات علاوه بر رساندن سود به سازمان و جلوگیری از ریخت و پاش های اضافی در آن، اثرات مثبتی بر جامعه نیز دارد.

به این صورت مدیران سازمان در طراحی محصولات و فرآیندهای تولیدی به دنبال راه هایی می گردند تا تولید ضایعات را کاهش دهند و مبلغ بیشتری را صرفه جویی کنند و در حفظ محیط زیست بکوشند.

یکی از دلایل به کارگیری مسئولیت های اجتماعی، صرفه جویی در هزینه ها و انرژی می باشد.
*یکی از دلایل به کارگیری مسئولیت های اجتماعی، صرفه جویی در هزینه ها و انرژی می باشد*

ایجاد تمایز برند به خاطر مسئولیت های اجتماعی

دلیل دیگر علاقه سازمان ها به CSR، ایجاد تمایز در برند می باشد. قبلا دلیل اصلی و عمده گرایش سازمان ها به مفهوم مسئولیت ها و تعهدات اجتماعی، رقابت و تمایز برندشان با دیگر برندها بوده است. ولی به مرور زمان که این مفهوم گسترده تر و فراگیرتر گشت، ایجاد تمایز در برندها به این وسیله، کار سخت تری شده است. واقعیت این است که امروزه شرکت ها و سازمان ها در تلاش هستند تا مسئولیت اجتماعی خود را به متفاوت ترین شیوه ها انجام دهند تا بتوانند جایگاهی ویژه پیدا کنند. در واقع سازمان ها این مقوله را یک نوع استراتژی تجاری می بینند که سبب می شود تا در فضای رقابتی شدیدی قرار گیرند و به این وسیله در پی کسب اعتبار بیشتری باشند. برای مثال شرکت هایی که محصولات مشترکی تولید می کنند، تمام نوآوری های ممکن را برای مطرح نمودن برند خود به کار می بندند. به همین دلیل انجام مسئولیت اجتماعی نمی تواند به تنهایی برای آنها ایجاد تمایز کند. مگر اینکه روشی جدید برای انجام مسئولیت های اجتماعی خود به کار بندند.

ایجاد تمایز در برندها یکی از دلایل اصلی به کارگیری مسئولیت های اجتماعی بوده است.
*ایجاد تمایز در برندها یکی از دلایل اصلی به کارگیری مسئولیت های اجتماعی بوده است*

تفکرات و نتایج بلندمدت با به کارگیری مسئولیت های اجتماعی

شاید بتوان گفت یکی از مهمترین دلایل استفاده از CSR تفکرات دوراندیشانه و بلندمدت سازمان ها می باشد. در واقع از نظر خیلی از صاحب نظران مقوله تعهدات اجتماعی یک برنامه ریزی برای دستیابی به منافع بلندمدت سازمان است. به این صورت می توان اطمینان حاصل کرد که سازمان دارای آینده ای روشن است. این افراد ترجیح می دهند جای مسئولیت های اجتماعی سازمان از واژه پایداری استفاده نمایند.

کسب مشارکت مشتریان در مسئولیت های اجتماعی

از دیگر دلایل به کارگیری مسئولیت اجتماعی می توان به مشارکت مشتریان در این امر اشاره نمود. سازمان ها برای دستیابی به این هدف می توانند کمپین های تبلیغاتی را برای افزایش آگاهی مشتریان نسبت به مسائل زیست محیطی راه بیندازند. با این کار مشتریان با کسب اطلاعات در مورد این مسائل می توانند محصولات مناسب تری را انتخاب کنند. در این صورت استفاده از تعهدات اجتماعی به سازمان کمک کرده تا بتوانند به روش نوینی با مشتریان خودشان تعامل نمایند.

ایجاد کمپین های تبلیغاتی اثر مثبتی در جذب مشارکت مشتریان در مسئولیت های اجتماعی دارد.
*ایجاد کمپین های تبلیغاتی اثر مثبتی در جذب مشارکت مشتریان در مسئولیت های اجتماعی دارد*

کسب مشارکت کارمندان در مسئولیت های اجتماعی

مشارکت کارمندان نیز یکی دیگر از دلایل اجرای مسئولیت های اجتماعی توسط سازمان ها است. CSR با وارد شدن به اهداف سازمان ها، یک چارچوب اخلاقی را بر اهداف سازمان حاکم کرده است. بر اساس این چارچوب اخلاقی تمامی اعضای سازمان موظف هستند که فعالیت هایی را انجام دهند که به بهبود وضع جامعه کمک کند. در کنار آن از انجام کارهایی که باعث بدتر شدن وضعیت جامعه می گردد، پرهیز کنند.

الزامات مسئولیت های اجتماعی سازمان ها

اجرای مسئولیت های اجتماعی سازمان ها سبب پایداری و بقای آن سازمان است. زیرا یک سازمان در محیط پیرامون خودش احتیاج دارد مشروعیت اجتماعی کسب کند تا بتواند به این صورت پایداری و ماندگاری خودش را تضمین نماید. سازمان های تجاری بایستی با محیط زیست و الزامات اجتماعی که در محیط پیرامون آنها حاکم است، همسو باشند. آنها باید به وسیله انطباق خود با این عوامل به ترقی و توسعه خودشان کمک کنند.

لازم است یک سازمان تجاری خود را موجودیتی مجزا از جامعه اطرافش به حساب نیاورد و فکر نکند که ارتباط آن با محیط بیرون، تنها معاملات و داد و ستدهای تجاری است. سازمان ها باید آگاه باشند که میان آنها، محیط و افراد یک وابستگی متقابل وجود دارد. این وابستگی و ارتباط متقابل لاینفک و ناگسستنی می باشد و تمام این عوامل همگی بر روی هم تاثیر می گذارند.

در واقع ارزش های مشترکی که میان این سه عامل وجود دارد، آنها را به یکدیگر پیوند می زند. این پیوند ناگسستنی باعث می شود تا محصولات یک سازمان، بازار فروش آنها و غیره دوباره بررسی شوند یا دچار بازتعریف گردند و یا اینکه میزان بهره وری در سازمان را کاهش یا افزایش دهند.

امروزه مسئولیت های اجتماعی یک انتخاب اختیاری نیستند. بلکه سازمان ها باید درک کنند که مسئولیت اجتماعی بر روی توسعه داخلی و خارجی آنها تاثیر می گذارد و به عنوان یک الزام مطرح است. مدیران سازمان ها می توانند توسط CSR برای سازمان خود ارزش هایی را خلق کنند. همچنین به این وسیله اعتماد کارمندان و مشتریان خود را جلب نمایند. چرا که سازمانی که مسئولیت اجتماعی خود را بپذیرد و در جهت تحقق آن اقدام کند، قطعا به تعهدات خود در برابر تمامی افراد پایبند خواهد بود.

امروزه مسئولیت های اجتماعی به یک الزام تبدیل گشته اند.
*امروزه مسئولیت های اجتماعی به یک الزام تبدیل گشته اند*

منابع:

https://jemi.edu.pl/vol-12-issue-2-2016/the-relation-between-csr-and-innovation-model-approach

https://www.businessnewsdaily.com/4679-corporate-social-responsibility.html

Why CSR: Four Benefits of Corporate Social Responsibility
/۰ دیدگاه /توسط
, ,

مزایای به کارگیری مسئولیت های اجتماعی در سازمان ها

مزایای به کارگیری مسئولیت های اجتماعی در سازمان هاv
مزایای به کارگیری مسئولیت های اجتماعی در سازمان هاv
*مزایای به کارگیری مسئولیت های اجتماعی در سازمان ها*

به طور کلی مزایای مسئولیت های اجتماعی در دو سطح جهانی و محلی مطرح می شود. عوامل و محرک های محلی مسئولیت هایی هستند که از شرایط و جریان های داخلی جامعه سرچشمه می گیرند. عوامل و محرک های جهانی نیز مسئولیت هایی به حساب می آیند که شامل دسترسی به مشوق های سرمایه گذاری، بازار، فعالیت ذی نفعان و بازار می شود.

از مزایای مسئولیت های اجتماعی می توان به افزایش بهره وری کارمندان اشاره کرد.
*از مزایای مسئولیت های اجتماعی می توان به افزایش بهره وری کارمندان اشاره کرد*

یکی از مهم ترین مزیت های مسئولیت های اجتماعی در سازمان این است که باعث افزایش اثربخشی و کارآیی کارمندان می شود. به این صورت که در آنها احساس تعلق ایجاد می کند و در نتیجه آنها به بهترین نحو مسئولیت های خود را انجام می دهند.

از دیگر مزایای مسئولیت اجتماعی در سازمان ایجاد تصویر بهتر از یک برند کسب و کار در چشم و دیدگاه مشتریان می باشد. اجرای مسئولیت اجتماعی توسط هر سازمانی باعث می شود تا افکار در مورد آن سازمان مثبت شوند.

در واقع پذیرش مسئولیت های اجتماعی توسط سازمان ها سبب می شود تا رتبه و اعتبار سازمان در سطوح بین المللی افزایش پیدا کند و در مقابل، ریسک های سازمان کاهش یابد. همچنین هزینه های ناشی از کنترل را نیز پایین می آورد.

مزیت بعدی مسئولیت اجتماعی در سازمان افزایش شفافیت و پاسخگویی در سازمان می باشد. علاوه بر آن این موضوع یک مزیت رقابتی به حساب می آید که می تواند سطح رقابت پذیری دیگر سازمان ها را بهبود بخشد و سهم بازار را افزایش دهد.

اما آخرین مزیت به کارگیری مسئولیت اجتماعی در سازمان ها، کاهش دادن آثار منفی اجتماعی و محیط زیستی کسب و کارها می باشد. پس از آن نیز سازمان می تواند به سوی ایجاد ارزش مشترک و خلق ارزش اجتماعی و اقتصادی بپردازد.

کاهش آثار منفی محیط زیستی از مزایای مسئولیت های اجتماعی به حساب می آید.
*کاهش آثار منفی محیط زیستی از مزایای مسئولیت های اجتماعی به حساب می آید*

معایب به کارگیری مسئولیت های اجتماعی در سازمان ها

یکی از اصلی ترین معایب و ایرادهایی که بر اجرای برنامه ها و سیاست های مسئولیت های اجتماعی وارد است، هزینه های بالای مربوط به آن می باشد. سازمان ها برای اجرای این برنامه ها باید هزینه های زیادی پرداخت کنند. در واقع اجرای چنین برنامه هایی برای سازمان های کوچک دشوار می باشد. در نتیجه هزینه بالای مسئولیت اجتماعی سبب رکود در واحدهای کوچک تر می شوند. البته چنانچه مسئولیت اجتماعی مربوط به سازمان به شکل صحیح و درستی اجرا گردد، نه تنها هزینه ها افزایش پیدا نمی کنند، بلکه می توان به نوعی آنها را کاهش هم داد.

ممکن است مسئولیت های اجتماعی برای برخی سازمان ها شامل هزینه های زیادی گردد.
*ممکن است مسئولیت های اجتماعی برای برخی سازمان ها شامل هزینه های زیادی گردد*

دومین ایرادی که می توان بر این موضوع گرفت، افزایش مقاومت سرمایه گذار است. سازمان ها همیشه در تلاش برای جذب سرمایه گذار هستند. سرمایه گذارها نیز به دنبال سودآوری هستند. اما آنها نگران هستند که چنانچه سازمان در زمینه مسئولیت اجتماعی فعال باشد، ممکن است سودآوری کاهش پیدا کند و آنها متضرر شوند و بخشی از سرمایه خود را از دست بدهند. البته که این تفکر به طور کامل صحیح نیست. قضاوت چنین سرمایه گذارانی بر اساس شکست های سازمان هایی است که به صورت فعال مسئولیت اجتماعی خود را اجرا می کردند. اما واقعیت این است که چنانچه مسئولیت اجتماعی سازمان به طور صحیحی اجرا شود، سبب سودآوری بیشتر نیز می شود.

یکی از معایب اساسی ای که منتقدان بر این مقوله وارد می آورند این است که مسئولیت اجتماعی سازمان می تواند سبب شستشوی سبز گردد. اما شستشوی سبز چیست؟

این اصطلاح به این معنی است که بر خلاف اینکه بعضی سازمان ها مدعی هستند که دوستدار محیط زیست هستند، دشمنانی بزرگ برای محیط زیست به حساب می آیند. چنین سازمان هایی برای پوشش آسیب هایی که به واسطه محصولات و خدمتشان به طبیعت و محیط زیست وارد می آورند، از مسئولیت اجتماعی استفاده می کنند. منتقدان این موضوع بر این باور هستند که چنین سازمان هایی فقط به این دلیل برنامه های محیط زیستی را اجرا می نمایند که سرمایه خودشان را محفوظ نگه دارند و به این وسیله سود بیشتری هم به دست آورند. وگرنه این افراد در واقع هیچ علاقه ای به برنامه های محیط زیستی ندارند.

تاثیر به کارگیری مسئولیت های اجتماعی سازمانی بر روی جامعه

همکاری با جامعه محلی برای سازمان ها فواید و مزایای زیادی در بر دارد. جوامع و مشتریان محلی منبع مهمی برای فروش خیلی از کسب و کارها محسوب می شوند. به همین خاطر سازمان ها باید مسئولیت های اجتماعی خود را بپذیرند تا بتوانند تاثیری مثبت بر روی جوامع محلی داشته باشند.

برای دستیابی به چنین هدفی باید در جامعه محلی مشارکت گسترده ای به عمل آید. برای این کارهای راه های مختلفی وجود دارد. برای مثال بعضی از کسب و کارها می توانند از خیریه های محلی حمایت کنند و در رویدادهای مختلف جامعه محلی به عنوان یک حامی مالی عمل کنند. بهتر است که سازمان ها از لحاظ تجاری در فعالیت هایی مشارکت به عمل آورند که با محصول یا خدمات آنها مرتبط باشد. چون در این صورت می توانند از تخصص خودشان در آن زمینه استفاده کنند و رویکرد انسانی کسب و کار خود را به همه جامعه نشان دهند و بر محبوبیت خود بیفزایند.

علاوه بر این سازمان ها، می توانند کارمندان خود را به مشارکت در فعالیت های اجتماعی تشویق نمایند. آنها می توانند برای این کار کارمندان را تشویق کنند تا برای انجام فعالیت های اجتماعی داوطلب شوند و به همین منظور به آنها مرخصی با حقوق دهند. این موضوع باعث می شود تا روابط اجتماعی کارمندان سازمان ها بهبود پیدا کند و مهارت های اجتماعی و مشارکت های گروهی را در آنها تقویت نماید.

تشویق کارمندان به اجرای مسئولیت های اجتماعی بسیار موثر است.
*تشویق کارمندان به اجرای مسئولیت های اجتماعی بسیار موثر است*

مسئولیت های اجتماعی سازمان یا همان CRS باعث می شود تا هزینه های سازمان کاهش پیدا کند و در عوض فروش آن افزایش یابد. سنجش این موضوع در سازمان کار خیلی دشواری نیست. اما سنجش بهبود شهرت و اعتبار و افزایش وفاداری مشتری سخت تر و دشوارتر از آن می باشد. اما لازم است که سازمان ها بتوانند اثربخشی رعایت مسئولیت اجتماعی را اندازه گیری کنند و بسنجند. این کار می تواند با بررسی تعدد دفعات خرید مشتری و فاکتورهایی از این قبیل سنجیده شود.

سازمان ها باید برای کسب اعتبار و شهرت بیشتر فعالیت های مرتبط با مسئولیت اجتماعی را به صورت آشکارا انجام دهند. استفاده از تبلیغات و علنی کردن این فعالیت ها می توانند در کسب درآمد بیشتر موثر باشد. با استفاده از CSR سازمان ها می توانند مشتریان و قراردادهای جدید بیشتری جذب نمایند.

منابع:

https://www.financierworldwide.com/the-importance-of-corporate-social-responsibility

https://www.nibusinessinfo.co.uk/content/corporate-social-responsibility-csr

/۰ دیدگاه /توسط
, ,

دسته بندی مسئولیت های اجتماعی سازمان

دسته بندی مسئولیت های اجتماعی سازمان
دسته بندی مسئولیت های اجتماعی سازمان
*دسته بندی مسئولیت های اجتماعی سازمان*

با وجود اینکه برای مسئولیت های اجتماعی سازمان ها تعاریف مختلفی ارائه گشته است، اما تمامی تعاریف ها به توانایی سازمان ها به منظور پشتیبانی از اقداماتی اشاره می کنند که در آنها رفاه نیروی انسانی و جامعه مد نظر قرار داده شود. یعنی مطابق با این تعاریف مسئولیت اجتماعی هر سازمان باید چهار مولفه اصلی شامل رعایت قوانین و مقررات عمومی، نیازهای اقتصادی، مسئولیت های بشر دوستانه و رعایت اخلاق کسب و کار را رعایت نماید. مسئولیت پذیری سازمان در دو سطح فردی و جمعی در نظر گرفته می شود. مسئولیت پذیری های جمعی نیز می تواند مربوط به یک سازمان، یک واحد و یک گروه باشند. اما منظور از سازمان مفهومی ضمنی است. چون عاملان اصلی سازمان ها انسان هایی هستند که در جهت مقاصد سازمان ها فعالیت می نمایند. لذا توانمند بودن یک گروه برای انجام رفتاری مسئولانه به توانایی های یک انسان وابسته است. پس هر فردی که در سازمان مشغول به فعالیت است و در هر سمت و جایگاهی که قرار دارد می تواند تصمیم بگیرد که مسئولانه عمل کند یا اینکه رفتاری غیر مسئولانه داشته باشد. البته ناگفته نماند که وقتی حرف از فعالیت های جمعی می زنیم، موضوع فرق می کند. وقتی یک گروه با هم کار می کنند، امکان دارد به رغم تمام تلاش ها و رفتارهای مسئولانه ای که هر فرد از خودش بروز می دهد، سازمان به نتیجه مطلوب خود نرسد. در این حالت مدیر سازمان مسئول است که فرایندها را به گونه ای سازماندهی کند که هر کدام از کارمندان سازمان بتوانند فراسوی اقداماتشان را مشاهده کنند. به این صورت یک مدیر می تواند از بروز اقدامات و عملکردهای غیر مسئولانه در سازمان جلوگیری به عمل آورد.

از همین رو با توجه به توضیحاتی که داده شد، مسئولیت های اجتماعی سازمان یا همان CSR به دسته های زیر تقسیم بندی می شوند.

خیلی از مسئولیت های اجتماعی به صورت جمعی قابل انجام هستند.
*خیلی از مسئولیت های اجتماعی به صورت جمعی قابل انجام هستند*

مسئولیت های اجتماعی درون سازمان

اولین دسته از مسئولیت های سازمان مربوط به حمایت از منافع سازمان است. زمانی که یک سازمان شکل می گیرد، تعداد افراد زیادی به واسطه قراردادها، درآمدها و حتی محصولات سازمان به آن وابسته می گردند. به همین خاطر این افراد برای رسیدن سازمان به شهرت و نام نیک، سود و دستیابی به اهدافش تلاش زیادی می کنند. به این طریق کارکنان سازمان به صورت آگاهانه یا ناآگاهانه نسبت به سازمان احساس مسئولیت می کنند.

مسئولیت های اجتماعی حرفه ای

اولین دسته از مسئولیت ها ابتدا مربوط به حمایت از منافع سازمان می باشد. در صورتی که منافاتی با منافع جامعه نداشته باشد. این مسئولیت ها نیز باز هم مربوط به کارمندان می شود و انتظار می رود که آن را بر عهده بگیرند. این بخش از مسئولیت ها مربوط به تجارب و مهارت های کارمندان می شود. کارمندان باید به بهترین نحو از مهارت های خود استفاده کنند و استانداردهای حرفه ای را رعایت نمایند. چرا که خیلی از تصمیمات به وسیله افراد حرفه ای گرفته می شود. هر کدام از تصمیم هایی که در سازمان ها گرفته می شوند اثرات خاص خود را بر اجتماع می گذارند و به نوعی می توانند در ثبات، پیشرفت و پایداری جامعه سهیم باشند.

مسئولیت های اجتماعی ارتباطی

مسئولیت های ارتباطی بیشتر مبنا بر رضایت روحی کارمندان، ذینفعان و مشتریان سازمان ها می باشد. در واقع یک سازمان نسبت به این مسائل و اثری که بر افراد جامعه می گذارند مسئول می باشد. رضایت روحی این افراد تنها با مهارت های ارتباطی امکان پذیر می باشد.

مسئولیت های اجتماعی ارتباطی روحیه کارمندان را تقویت می کند.
*مسئولیت های اجتماعی ارتباطی روحیه کارمندان را تقویت می کند*

مسئولیت های اجتماعی محیطی

در این نوع از مسئولیت اجتماعی سازمان تمرکز زیادی بر روی حفاظت از منابع طبیعی و محیط زیست دارند. سازمان ها برای کاهش و حتی جلوگیری از اثرات مخرب و زیان باری که تولیدات و عملکرد آنها بر محیط زیست می گذارد، باید اقداماتی انجام دهند. عموما آنها با کاهش تولیدات عوامل مخرب بر محیط زیست این کار را انجام می دهند. به منظور اجرایی کردن این هدف نیز سازمان ها باید در مراحل تولید خود ایجاد نوآوری نمایند.

 مثلا یک سازمانی که مسئولیت اجتماعی خود را پذیرفته است، اعلام می دارد که دیگر از کربن های جوهری استفاده نخواهد کرد. یا اینکه یکی از کمپانی های تلفن همراه تصمیم می گیرد که همه اجزای محصولات خود را با مواد اولیه زیست تخریب پذیر تولید کند که بعد از مصرف به راحتی در طبیعت تجزیه گردد.

یکی از مسئولیت های اجتماعی بزرگ سازمان ها حفاظت از محیط زیست می باشد.
*یکی از مسئولیت های اجتماعی بزرگ سازمان ها حفاظت از محیط زیست می باشد*

مسئولیت های اجتماعی خیرخواهانه

این مسئولیت ها شامل اعمال خیرخواهانه و دادن خدمات اجتماعی و رفع معضلات جامعه می شوند. این سازمان ها تحت عنوان کمپین های مختلفی سعی می کنند تا مشکلات و مسائل موجود در جامعه را حل نمایند. آنها برای تحقق این هدف می توانند به صورت مستقیم افراد و گروه های نیازمند را از لحاظ مالی تامین نمایند. یا اینکه با کمک به سازمان های خیریه به این خواسته خود جامه عمل بپوشانند.

 مثلا سازمانی در ایران کمپینی برای حمایت از کودکان خیابانی تشکیل داده بود. یا یکی از کمپانی های تولید مواد شوینده به منظور حمایت از معلولین کشور تمامی کارکنان خود را از بین معلولین انتخاب نموده بود. همچنین در نظر گرفتن قسمتی از بودجه یک سازمان به منظور کمک به درمان بیماری های خاص هم شامل همین مسئولیت های اجتماعی می شود.

مسئولیت های اجتماعی خیرخواهانه به حل معضلات جامعه کمک می نماید.
*مسئولیت های اجتماعی خیرخواهانه به حل معضلات جامعه کمک می نماید*

مسئولیت های اجتماعی اخلاقی

در این دسته از مسئولیت های اجتماعی، بعد اخلاقی این مسئولیت ها بیشتر مطرح است. در واقع این نوع از مسئولیت ها بیشتر در سازمان هایی انجام می شود که ادعا می کنند آنها تنها سود سازمان برایشان اهمیت ندارد و به مسائلی می اندیشند که به آنها کمتر توجه شده است. تمرکز آنها بر روی ایجاد رفاه و خوشبختی برای سرمایه های انسانی سازمان می باشد.  این سازمان ها به وسیله دادن پاداش های بیشتر، درآمد بیشتری به کارکنان خود پرداخت می کنند و شرایط زندگی کارمندان خود را بهبود می بخشند. یا اینکه برای بیکاران فرصت های خوبی فراهم می نمایند و در استخدام نیروی کار عدالت را رعایت می کنند و بین کارمندان خود تبعیض قائل نمی شوند.

مسئولیت های اخلاقی شامل مطلع کردن مشتریان از کیفیت محصولات یک کمپانی و ضمانت کیفیت آن محصولات نیز می شود.

منابع:

بررسی نقش مدیران در ارتقای مسئولیت اجتماعی، نوشته مهردوست

مسئولیت اجتماعی سازمان و ضرورت توجه به آن، نوشته قاهری

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0261517710001305

/۰ دیدگاه /توسط
, ,

مسئولیت اجتماعی چیست؟

مسئولیت اجتماعی چیست؟
مسئولیت اجتماعی چیست؟

پیش از آنکه بخواهیم به طور تخصصی مسئولیت اجتماعی در سازمان ها را بررسی کنیم باید بدانیم تعریف این عبارت چیست و چه مفهومی در جوامع بشری دارد؟ چرا که پاسخ به این سوال و عملی کردن آن سبب می شود تا در جوامع شرایط مناسبی برای رفع مشکلات و مسائل فراهم گردد. به این ترتیب جامعه به سمت توسعه یافتگی پیش می رود.

مسئولیت و یا تعهد اجتماعی به یک محدوده و چارچوب اخلاقی می گویند که توسط آن وظایف مختلفی بر عهده افراد، سازمان ها و نهادهای خاصی گذاشته می شود. انجام این وظایف سبب دسترسی به منافع مشترکی برای جامعه می گردد. اگر بخواهیم مسئولیت اجتماعی را ساده تر تعریف کنیم، باید بگوییم به وظایف فردی ای که بر عهده تک تک افراد جامعه می باشد و انجام دادن آنها سبب می شود تا میان اقتصاد جامعه و اکوسیستم تعادل برقرار گردد، مسئولیت اجتماعی می گویند.

در بیشتر جوامع این تعهد اجتماعی بیشتر در حوزه اخلاقی آن جامعه مطرح است و از لحاظ قانونی این وظایف به رسمیت شناخته نمی شوند. در جوامع توسعه یافته تمامی افراد جامعه بر نقش و وظایف خود در حفظ تعادل واقف هستند و آنها را پذیرفته و به درستی ایفا می نمایند. اما در جوامعی که از لحاظ سطح فرهنگی فقیر هستند، این مسئولیت ها جدی گرفته نمی شود و افراد زیادی خود را ملزم به رعایت و اجرای آن وظایف نمی کنند.

مسئولیت اجتماعی وظیفه ای است که بر عهده تک تک افراد یک جامعه می باشد.
*مسئولیت اجتماعی وظیفه ای است که بر عهده تک تک افراد یک جامعه می باشد*

تاریخچه مسئولیت اجتماعی در سازمان ها

دغدغه اکثر سازمان ها در عصر حاضر این است که به نوعی میان منافع اقتصادی خودشان و محیط زیست تعادل به وجود آورند. همین موضوع باعث می شود تا مسئله مسئولیت های اجتماعی مطرح گردد. مسئولیت اجتماعی سازمان باعث می شود تا جامعه و ذی نفعان با برند یک کسب و کار آشنا شوند و نسبت به آن آگاهی پیدا کنند. از همه مهم تر از ذهنیت مثبتی نسبت به آن برخوردار شوند.

اما برای اولین بار مفهوم مسئولیت اجتماعی یا همان CSR در دهه ۲۰ میلادی مطرح گشت. ولی جنگ جهانی دوم و در نتیجه آن رکود بزرگی که در آن زمان به وجود آمد، باعث شد تا این مقوله تا دهه ۱۹۵۰ میلادی جدی گرفته نشود.

اما از دهه ۱۹۵۰ میلادی به بعد مسئولیت های اجتماعی بین رهبران سازمان ها جایگاه ویژه ای پیدا کرد. به طوری که در این دهه کتاب های مختلفی در این زمینه تالیف گشت.

صنعت دخانیات و نفت در دسته صنایعی قرار دارند که در تمام دنیا دارای تاثیرات بسیار منفی و گسترده ای هستند. از همین رو توجه خاصی به بحث مسئولیت های اجتماعی در این زمینه صورت گرفت. همین باعث شد تا این مفهوم یکی از دغدغه های اساسی سازمان ها گردد. به طوری که در اوایل دهه ۱۹۹۰ یک سری دستور عمل هایی مربوط به مسئولیت های اجتماعی برای سازمان های بزرگ تنظیم شد.

مسئولیت اجتماعی یکی از دغدغه های اصلی سازمان ها به حساب می آید.
*مسئولیت اجتماعی یکی از دغدغه های اصلی سازمان ها به حساب می آید*

مسئولیت اجتماعی در حوزه های مختلف

مسئولیت اجتماعی در هر حوزه ای دارای تعاریف مخصوص به آن حوزه می باشد. مسئولیت های اجتماعی در حوزه شهروندی، در حوزه های سازمانی و غیره مطرح هستند.

 این مقوله در حوزه سازمان ها با حروف اختصاری CSR شناخته می شود. این حروف مخفف Corporate Social responsibility می باشد که معنی همان مسئولیت اجتماعی را می دهد.  این نوع از مسئولیت های اجتماعی به مجموعه ای وظایف و تعهداتی اطلاق می شود که یک سازمان در برابر کمک، مراقبت و حفاظت از جامعه انجام می دهد. این مسئولیت ها کارهایی هستند که سبب منافع اجتماعی و همچنین منابع سازمانی و ذینفعان آن می گردند. تمامی فعالیت های اجتماعی و کارهای نوع دوستانه ای که برندها انجام می دهند در زمره همین مبحث قرار می گیرند.

مسئولیت اجتماعی در سازمان ها با حروف اختصاری CSR شناخته می شوند.
*مسئولیت اجتماعی در سازمان ها با حروف اختصاری CSR شناخته می شوند*

این تعهدات شامل زمینه های مختلف می شوند که عبارتند از:

  • تعهد در برابر حفظ اکوسیستم و محیط زیست، یکی از این تعهدات است که برای مراکز صنعتی اهمیت زیادی دارد.
  • تعهد داشتن در مقابل رعایت شایسته سالاری و عدالت برای استخدام منابع انسانی مورد نیاز.
  • سازمان هایی که خدمات ارائه می دهند یا کالایی تولید می کنند، باید در قبال حقوق مصرف کنندگان متعهد باشند.
  • سازمان ها باید در مسیر توسعه و پیشرفت خود در مقابل به دست آوردن درآمدهای غیر قانونی متعهد شوند.
  • سازمان ها باید در برابر برآورده نمودن تمام نیازهای ضروری کارکنان خود و خانواده های آنها تعهد داشته باشند.
  • تعهد در برابر داشتن رفتاری انسانی و درست با همه افرادی که به نوعی با سازمان ارتباط دارند.
  • سازمان های تولید کننده باید در مقابل ارائه محصولاتی بی ضرر و کاملا سالم به انسان ها متعهد باشند.

دلیل اهمیت موضوع مسئولیت اجتماعی

تصمیمات مدیران و رهبران سازمان بر بخش های مختلفی از جامعه تاثیرات عمیقی می گذارند. از همین رو آنها هنگام اتخاذ تصمیم باید مسئولیت اجتماعی خود را در نظر بگیرند. چون تصمیمات غیرمنطقی و اشتباه آنها می تواند خسارات جبران ناپذیری را بر پیکر جامعه وارد آورد.

وقتی اعضای مختلف سازمان نسبت به مسائل و مشکلات پیش آمده احساس مسئولیت کنند، تلاش می کنند تا این مسائل را به درستی برطرف کنند. بنابراین یک جامعه سالم تشکیل می گردد.

در عصر حاضر مدیران و رهبران سازمان ها موظف هستند که اعمالشان را با ارزشهای جامعه مطابقت دهند. چنانچه یک سازمان عملکردی خلاف ارزش های جامعه داشته باشد، در عملکرد خود دچار مشکل می شوند. بنابراین به منظور حفظ خود در جامعه باید به مسئولیت های اجتماعی اهمیت دهند و به آنها عمل کنند.

در واقع مدیریت کردن مسائل اجتماعی سازمان ها کار ساده ای نیست. چرا که حدود و ثغور مسیرهای سازمانی مشخص نیست و برای تحقق اهداف و مسئولیت های اجتماعی یک راه روشن و مشخص برای مدیران وجود ندارد. مسئولیت های اجتماعی یک مبحث پیچیده هستند. لذا رهبران باید برای تصمیم گیری های صحیح و به جا در سازمان ها علاوه بر عوامل اقتصادی و منافع سازمان، دارای بصیرت کافی در مورد شرایط اجتماعی باشند. تا به این طریق بتوانند میان منافع جامعه و سازمان خود تعادل برقرار کنند و حتی منافع تمام آنها را تامین نمایند.

مسئولیت اجتماعی مدیران سازمان ها برقراری تعادل میان منافع جامعه و سازمان می باشد.
*مسئولیت اجتماعی مدیران سازمان ها برقراری تعادل میان منافع جامعه و سازمان می باشد*

منابع:

http://www.worldbank.org

بررسی رابطه فرهنگ سازمانی و مسئولیت اجتماعی سازمان ها نوشته خلیلی شجاعی

مدیریت و مسئولیت های اجتماعی سازمان، نوشته مهدی الوانی

/۰ دیدگاه /توسط