تدوین یک برنامه ریزی آموزشی موفق

برنامه ریزی آموزشی یکی از مهم ترین نظام های برنامه ریزی در هر سازمانی به حساب می آید. چنانچه کارمندان یک سازمان به درستی آموزش ببینند، می توانند عملکرد بهتری داشته باشند. در نتیجه تولید سازمان، درآمد و سود آن افزایش پیدا می کند. در عین حال نیز ناکارآمدی ها، هزینه ها و ضایعات در سازمان کاهش پیدا می کنند.

مدیران برای تنظیم و تهیه یک برنامه آموزشی موفق باید مراحل مختلفی را طی نمایند. جزئیات برنامه های آموزشی در هر شغلی با هم متفاوت می باشد. از همین رو مراحل طی نمودن آن نیز در هر سازمانی به صورت متفاوتی اجرا می شود.

اما با این وجود ما در ادامه به مراحل تنظیم یک برنامه موفق اشاره می کنیم. مدیران می توانند با درج جزئیات منحصر به فرد خود و هماهنگ با اهداف سازمانی خودشان این برنامه را تغییر دهند.

مشخص نمودن هدف برنامه ریزی آموزشی

یک برنامه ریزی آموزشی موفق باید دارای هدفی نهایی باشد. به این صورت که این هدف باید مواردی را در بر بگیرد که در پایان این برنامه آموزشی، کارآموزان آنها را فرا گرفته باشند. ممکن است موارد گفته شده شامل طرح ایمنی، یادگیری یک مهارت و یا یک روش متفاوت و خاص شوند.

در ابتدای دوره تمامی اهداف برنامه ریزی باید به صورت واضح بیان گردد. این اهداف باید با حرفه مرتبط باشند. به این صورت کارآموزان می دانند که چرا در این برنامه آموزشی شرکت می کنند و در نهایت قرار است از این دوره چه چیزهای فرا بگیرند.

مشخص نمودن هدف یادگیری

هدف یادگیری به هدفی گفته می شود که کارآموزان در نتیجه آموزش، قدرت اجرای آن هدف را پیدا می کنند. برای مثال چنانچه هدف از یادگیری نحوه اجرای یک طرح ایمنی جدید باشد، در پایان دوره آموزشی سازمان قادر است تا زمان بروز شرایط اضطراری افراد خود را ایمن نگه دارد.

در واقع اهداف یادگیری را می توان لیستی از کارهایی دانست که کارمندان در انتهای دوره آموزشی باید قادر به انجام آن باشند. به همین خاطر این دوره های آموزشی باید شامل محتوایی باشند که تنها اهداف مشخص شده را پوشش دهند.

روش های یادگیری برنامه ریزی آموزشی

در واقع روش یادگیری برنامه ریزی آموزشی، به شیوه ای گفته می شود که آموزش در قالب آن ارائه می گردد. مدیران سازمان وقتی روش یادگیری را برای سازمان خود انتخاب می کنند، باید سطح فعالیت و سن کارآموزان را نیز در نظر بگیرند. آموزش ارائه شده باید مرتبط با مخاطبان باشد. به این صورت کارآموزان نسبت به هدف یادگیری خود متعهد و فعال می مانند و در طول برنامه آماده یادگیری هستند.

روش ها و سبک های یادگیری در افراد مختلف، گوناگون و متفاوت می باشد. برخی از افراد یادگیری بصری دارند. به این طریق که وقتی چگونگی انجام کارها را می بینند، بهتر یاد می گیرند. بعضی دیگر فراگیران شنیداری هستند. یعنی با شنیدن صحبت و حرف در مورد نحوه انجام دادن کارها، یادگیری بهتری دارند. اما عده ای نیز فراگیران عملکردی هستند. این افراد با مشارکت و فعالیت در زمینه کار مورد نظر، بهتر یاد می گیرند و نتیجه بهتری از فرایند یادگیری به دست می آورند.

همانطور که پیش تر نیز اشاره شد، سن و سطح فعالیت کارآموزان نیز تاثیر بسیار زیادی در سبک یادگیری دارد. چرا که قطعا آموزش نوجوانان فعال که آمادگی بهتری برای یادگیری دارند، با سطح یادگیری بزرگسالان کم تحرک متفاوت است. فراگیران بزرگسال هدف گرا و خود گردان هستند. این افراد به دنبال منفعت شخصی در اهداف آموزشی خود می گردند. آنها با تمامی دانش و تجربه ای که در زندگی خود کسب کرده اند در این دوره ها شرکت می کنند. این گروه سنی به دنبال آموزش هایی هستند که فعالیت محور باشد و با حرفه و شرایط آنها نیز مرتبط باشد. به همین خاطر بهتر است سبک یادگیری متفاوتی برای هر گروه سنی برگزیده شود تا نتیجه بهتری از این آموزش به دست آید.

اجرای برنامه آموزشی

برنامه ریزی آموزشی باید به شکل معتدلی اجرا شوند. مدیران برای کارآموزان باید زمانی را در نظر بگیرند تا آنها بتوانند به برنامه ها و کارهای خود نیز رسیدگی کنند. آنها باید در مورد برنامه های آموزشی سازمان به شرکت کنندگان اطلاع رسانی کنند.

هدف از اجرای این برنامه ها آموزش و توانمندسازی کارکنان می باشد. به همین خاطر برنامه آموزشی باید به صورت کاملا مفید اجرا گردد. 

مدارک یادگیری

برای این که کارآموزان بتوانند ثابت کنند که اهداف برنامه ریزی آموزشی را فراگرفته اند، ضروری است که مدارکی را تحت عنوان مدارک یادگیری ارائه دهند. مدیران سازمان ها باید معیارهای خاصی را در نظر بگیرند تا از طریق آنها کارآموزان بتوانند آموخته های خود را به آنها ثابت کنند. برای این کار می توان از روش هایی همچون ارائه، بازنمایی و ارزیابی استفاده کنند. با استفاده ا این روش تمامی افراد سازمان اطمینان پیدا می کنند که مهارت جدید آموزش داده شده با موفقیت در سازمان به اجرا در می آید.

ارزیابی

در نهایت آخرین مرحله تدوین برنامه ریزی آموزشی، ارزیابی می باشد. همان گونه که کارآموزان باید به طریقی نشان دهند که با گذراندن دوره ها، به هدف مورد نظر سازمان دست پیدا کرده اند. مربی ها و آموزش دهندگان نیز باید به طریقی ارزیابی کنند که آیا کارآموزان نیز به هدف خود دست پیدا کرده اند یا خیر؟

یکی از بهترین روش ها برای ارزیابی کارآموزان، به کار گرفتن دستورالعمل ها می باشد. مدیران می توانند با استفاده از دستورالعمل ها، میزان مهارت افراد در انجام کار را درجه بندی نمایند. این امتیاز دهی و درجه بندی به مدیران کمک می کند تا متوجه شوند که آیا افراد مهارت کامل را کسب نموده اند یا نه؟

اما روش دیگری نیز برای ارزیابی میزان یادگیری کارآموزان وجود دارد. این روش، روش ارزیابی مکتوب می باشد. روش ارزیابی مکتوب برای زمانی مناسب است که انجام دادن یک کار عملی لازم و ضروری نمی باشد.

مدیران باید بدانند که ارزیابی عملکرد کارمندان باید به شکل رسمی انجام گردد. اما لازم است که برای انجام ارزیابی یک فضای آرام ایجاد گردد. به این صورت تمامی اعضای سازمان از نتیجه ارزیابی احساس خوبی خواهند داشت و حس تحقیر و استرس را تجربه نمی کنند.

---

منابع:

https://www.indeed.com/career-advice/career-development/training-plan

https://www.breathehr.com/en-gb/blog/topic/company-culture/how-to-create-an-employee-training-programme

---