مدل تعالی منابع انسانی
یکی از جدیدترین رویکردهای ارزیابی، مدل تعالی منابع انسانی، می باشد. این مدل به مدیران کمک می کند تا نقاط قوت و قابل بهبود ابعاد مختلف سازمان خود را در این حوزه شناسایی کنند. این مدل می تواند به مدیران منابع انسانی کمک کند تا برنامه ریزی مناسبی برای افزایش رضایت و انگیزش کارمندان داشته باشند. الزامات این مدل، کارایی و توانمندی نیروی انسانی برای تحقق اهداف سازمان و تعهد کاری و وفاداری سازمانی می باشد.
علاوه بر این، مدل تعالی منابع انسانی، چارچوبی بسیار موثر است که سازمان ها و شرکت ها را در حوزه منابع انسانی به سمت تعالی هدایت می کند.
مفهوم تعالی منابع انسانی
به طور کلی هشت مفهوم بنیادی برای تعالی منابع انسانی، وجود دارد که عبارتند از:
- افزودن ارزش برای مشتریان: سازمان های تعالی یافته با درک نیازها، پیش بینی انتظارات و پاسخ دادن به فرصت هایی که پیش می آید، به صورت دائمی باعث ارزش آفرینی برای مشتریان می شوند.
- ساختن آینده ای پایدار: سازمان های متعالی به واسطه بهبود عملکرد کارمندان آن هم به صورت همزمان، برای پیشرفت شرایط اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی که با آنها در ارتباط هستند، سبب ایجاد انرژی مثبت در محیط اطرافشان می گردند.
- توسعه ظرفیت سازمانی: سازمان های که تعالی پیدا کرده اند، ظرفیت خود را به واسطه مدیریت موثر از خارج و داخل مرزهای سازمان توسعه می بخشند.
- کنترل خلاقیت و ابتکار: اینگونه سازمان ها با مدیریت خلاقانه ذی نفعان خود، و به وسیله بهبود مداوم و ابتکار سیستماتیک، باعث ایجاد ارزش افزوده می شوند و سطوح عملکرد را بهبود می دهند.
- هدایت به وسیله چشم انداز، الهام و انسجام: سازمان های متعالی دارای رهبرانی هستند که آینده را شکل می دهند. این مدیران الگویی برای ارزش ها و اخلاقیات سازمان می باشند.
- مدیریت زیرکانه: این سازمان ها به صورت گسترده ای با توانایی های خود در مورد شناسایی و پاسخگویی صحیح به فرصت ها و تهدیدها، شهره هستند.
- جانشین پروری بر اساس استعداد کارمندان: سازمان های تعالی یافته برای کارمندان خود ارزش قائل می شوند. در محیط سازمانی خود، فرهنگی از قدرت و اختیار به وجود می آورند تا به طور همزمان به اهداف سازمانی و فردی دست پیدا کنند.
- حمایت از نتایج برجسته: سازمان های متعالی در محیط عملیاتی سازمان خود، به نتایجی پایدار و برجسته دست پیدا می کنند که نیازهای کوتاه مدت و بلند مدت ذینفعان را پاسخ می دهد.
معیارهای مدل تعالی سازمانی
مدل تعالی در سازمان، بخش منابع را و بخش آموزش و توسعه منابع انسانی را پوشش می دهد. مدل تعالی سازمانی به کارمندان این امکان را می دهد تا متوجه روابط علت و معلولی بین عملکرد سازمان، توانمند سازی و نتایج به دست آمده از آنها شوند. سازمان ها برای دستیابی به موفقیتی پایدار، به رهبری قدرتمند و همچنین مسیری راهبردی و مشخص احتیاج دارند. اینگونه سازمان ها باید فرایند ها و کارمندان خود را توسعه دهند تا محصولات یا خدماتی با ارزش افزوده به مشتریان خود ارائه دهند.
هر کدام از معیارهای مدل تعالی به دسته های مختلف تقسیم می شوند. هر سازمان نیز به منظور توسعه و اجرای استراتژی های خود به این معیارها احتیاج دارد.
- معیار توانمندساز: در این معیار پنج توانمندساز وجود دارد. اولین توانمندساز، رهبری است. سازمان های متعالی دارای رهبرانی هستند که آینده را ترسیم می کنند و سپس آن را محقق می سازند. آنها الگویی برای ارزش ها و اخلاقیات سازمان هستند. انعطاف پذیر هستند و به سازمان کمک می کنند تا آینده را به موقع پیش بینی نماید. در نتیجه واکنش مناسبی نشان می دهند. این گونه می شود از موفقیت مداوم سازمان مطمئن شد.
توانمندساز بعدی، استراتژی می باشد. سازمان های تعالی یافته به وسیله توسعه و گسترش نوعی استراتژی متمرکز روی ذینفعان، آماده اجرای ماموریت های خود می شوند. سیاست ها، برنامه ها، اهداف و فرایندها برای دستیابی به استراتژی به وجود می آیند و سپس توسعه پیدا می کنند.
کارمندان نیز یکی از توانمندسازها، محسوب می شود. سازمان های متعالی برای کارمندان خود ارزش قائل می شوند و محیطی به وجود می آورند که در آن اهداف سازمانی و فردی همزمان تامین شود.
شراکت ها و منابع، توانمندساز دیگری است که در سازمان های متعالی وجود دارد. اینگونه سازمان ها برنامه ریزی منسجمی برای شراکت های بیرونی و عرضه کنندگان و منابع داخلی شان دارند.
توانمندساز بعدی، فرایندها، محصولات و خدمات می باشد. به این صورت سازمان های تعالی یافته فرایند هایی را طراحی، مدیریت و اصلاح می نمایند تا ارزش فزاینده ای برای مشتریان خود فراهم نمایند.
- معیار نتایج، نیز در چهار حوزه ارائه شده است. در تمام چهار حوزه نتایج سازمان های متعالی به مجموعه ای از شاخص های کلیدی عملکرد و نتایج مرتبط با آن دست پیدا می کند. به این وسیله گسترش موفق استراتژی آنها تضمین می شود. همچنین اهداف مشخصی را برای نتایج کلیدی تعیین می نمایند که بنیان آن انتظارات و نیازهای ذینفعان سازمان با استراتژی انتخاب شده است که با آنها هم راستا باشد. نتایج دسته بندی می شوند تا باعث درک از عملکرد حوزه های مشخصی از سازمان و تجربه، نیازها و انتظارات مشتریان خود شوند.
چهار حوزه معیار نتایج عبارتند از:
نتایج مشتری: سازمان های تعالی یافته به نتایج برجسته ای دست پیدا می کنند و آنها را حفظ می نمایند. نتایجی که نیازها و انتظارات مشتریان یا حتی فراتر از آنها را نیز پاسخگو خواهند بود.
نتایج کارمندان: در این حوزه نیز سازمان های متعالی به نتایج برجسته ای می رسند و آنها را حفظ می کنند. اما این نتایج نیازها و انتظارات کارکنان سازمان یا حتی فراتر از آن را پاسخ خواهد داد.
نتایج جامعه: سازمان های متعالی علاوه بر دستیابی به نتایج عالی و حفظ آنها، به نتایجی دست پیدا می کنند که نیازها و انتظارات ذینفعان مرتبط در درون جامعه را فراهم نماید.
نتایج کسب و کاری: سازمان های تعالی یافته، به نتایج عالی می رسند، آنها را حفظ می کنند و این نتایج نیازها و انتظارات ذینفعان کسب و کاری سازمان را برآورده می نماید.
زمینه های به کارگیری مدل تعالی منابع انسانی
- به منظور شناخت و تمرکز آگاهانه روی نقاط قوت و ضعف نیروی انسانی سازمان.
- برای برنامه ریزی های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت در این حوزه.
- بهبود و طراحی مجدد استراتژی ها، فرایند ها، ساختار و سیستم منابع انسانی سازمان.
- برای به کارگیری معیارهای برتر که باعث افزایش سهم نیروی انسانی در فرایند تعیین استراتژی ها و اهداف سازمان می شود.
- تلاش و کوشش برای حرفه ای ساختن نیروی انسانی سازمان.
منابع:
تعالی منابع انسانی، نوشته دکتر بهروز قلیچ لی
مدیر سایت موج ها
مشاور صنعت
مربی برنامه ریزی سازمانی
مربی برنامه ریزی توسه فردی
——————————————————-
در پروژه رایگان 111 عضو شوید. (کلیک کنید)
——————————————————-