جنبه های استراتژی

جنبه های استراتژی

استراتژی دارای جنبه های گوناگونی است که در زیر به شرح آنها می پردازیم.

  • بیانیه اهداف و مقاصد: هیچ کسب و کاری بدون داشتن هدف مشخص به مقصد نمی رسد.
  • برنامه سطح بالا: در واقع استراتژی ابزاری است که به سازمان کمک می کند تا به مقاصد و اهداف خود دست پیدا کند. تعیین تفاوت های بین استراتژی و برنامه های عملیاتی سخت می باشد. اما استراتژی ها در سطوح بالاتری قرار دارند و دارای دیدگاهی کلی هستند. این در حالی است که برنامه های عملیاتی کمی و جزئی تر هستند. زمان بندی و مسئولیت ها نیز در برنامه های عملیاتی مشخص تر می باشند.
  • ابزاری برای غلبه بر رقابت: اکثر مفاهیم استراتژی برگرفته از اصول نظامی می باشند. پیروزی از اهداف آن است. به همین خاطر استراتژی را می توان ابزاری دانست که به غلبه بر رقبا کمک می کند.
  • بخشی از رهبری: استراتژی به صورت تنگاتنگی با رهبری مرتبط است. در واقع تنظیم آن از وظایف اصلی رهبران محسوب می شود. چنانچه یک فرد با استراتژی یک سازمان موافق نباشد، نمی تواند آن را رهبری نماید.
تنظیم استراتژی از وظایف رهبری می باشد.

تنظیم استراتژی از وظایف رهبری می باشد.

  • موقعیت یابی برای آینده: استراتژی روشی است که کمک می کند سازمان برای عدم قطعیت های موجود در آینده آماده گردد. بعضی از روندها مشخص هستند اما امکان دارد بعضی از تغییرات با جهت گیری موجود در روندهای محیطی در تضاد کامل باشند. سرانجام تمامی روندها به پایان می رسند، ولی پیش بینی نقطه شروع آنها سخت می باشد. از همین رو دست پیدا کردن به موقعیتی که بتواند خود را برای چنین تغییراتی آماده نماید، از اهداف استراتژی محسوب می شود.
  • ایجاد قابلیت: استراتژی توانایی به وجود آوردن قابلیت های خاص و منحصر به فرد برای سازمان را دارد. همین قابلیت ها به سازمان کمک می کنند که در آینده موفق شوند.
  • برقراری تناسب میان قابلیت ها و فرصت ها: از اهداف استراتژی به دست آوردن موفقیت در آینده می باشد. موفقیت از تناسب میان قابلیت ها و فرصت هایی که به منظور پاسخگویی مناسب تر نسبت به رقبا و نیازهای مشتریان، به دست می آید.
  • الگوهای رفتاری ناشی از فرهنگ: اکثر سازمان ها فرهنگی دارند که مخصوص به خود آنها است. به همین خاطر استراتژی هایی که سازمان ها اتخاذ می کنند تا حد زیادی توسط فرهنگ تعیین می گردند. به این خاطر که فرهنگ ها قابل تقلید نیستند، خیلی از مواقع همین فرهنگ یک مزیت رقابتی پایدار به حساب می آید.
  • الگوی نوظهور رفتار موفقیت آمیز: استراتژی های کمی وجود دارند که به همان صورت که تنظیم گشته اند، مورد اجرا قرار می گیرند. زمانی که موفقیت سازمانی را بررسی می کنند، امکان دارد دلایل موفقیت از آنچه که انتظار می رفت و برای آن برنامه ریزی شده بود، کاملا متفاوت باشد.

بیانیه استراتژی

بیانیه استراتژی یک سازمان، مشخص کننده خط مشی های سیاست های کلان و برنامه ریزی بلند مدت سازمان می باشد. این بیانیه موجب می شود سازمان در آینده طرح و جهت مشخصی داشته باشد. بیانیه استراتژی متشکل از اجزایی است که در زیر به اصلی ترین آنها می پردازیم.

اجزای بیانیه استراتژی

  • هدف استراتژیک: این اهداف در سازمان موجب می شود که سازمان بتواند مزیت رقابتی خود را حفظ نماید، و در مورد کارهایی که سازمان باید برای دست پیدا کردن به چشم انداز تعیین شده انجام دهد، یک تصویر روشن ارائه می دهد. همین اهداف به افراد انگیزه می دهند و چشم انداز سازمان را مشخص می نماید.
هدف استراتژیک از اجزای بیانیه استراتژی می باشد.

هدف استراتژیک از اجزای بیانیه استراتژی می باشد.

  • ماموریت: نقشی که سازمان تصمیم دارد برای ذینفعان خود ایفا کند را ماموریت می گویند. در واقع ماموریت ها دلیل عملکردها و فعالیت های سازمان را توضیح می دهند. ماموریت به صورت گسترده محصولات، فناوری ها و فعالیت های سازمان را توصیف می کنند تا به این وسیله آن را از دیگر سازمان ها متمایز سازند. ماموریت ها باید دارای ویژگی های خاصی باشند. این ویژگی ها عبارتند از قابلیت دستیابی و قابلیت اجرایی، شفافیت و وضوح، الهام بخشی، دقت، تمایز و منحصر به فرد بودن، تحلیلی بودن، اعتبار داشتن.
  • چشم انداز: موقعیت هایی که هر سازمان انتظار دارد در آینده داشته باشد را تعیین می نماید. در واقع چشم انداز به این سوال پاسخ می دهد که قرار است سازمان کجا قرار بگیرد؟ برعکس ماموریت که به خاطر مشتریان تنظیم می شود، چشم انداز برای سازمان و اعضای آن طراحی می گردد. چشم انداز نیز دارای ویژگی هایی است. چشم انداز نباید مبهم باشد. در واقع باید کاملا واضح و روشن باشد. همچنین با ارزش ها و فرهنگ سازمان هماهنگی داشته باشد و البته منطقی و واقع بینانه باشند. چشم انداز باید به صورت خلاصه ارائه گردد تا بشود آن را به راحتی به خاطر سپرد.
یکی از اجزای بیانیه استراتژی، چشم انداز می باشد.

یکی از اجزای بیانیه استراتژی، چشم انداز می باشد.

  • اهداف کلی و جزئی: اهداف، آینده ای پیش بینی شده هستند و سازمان سعی می کند به آنها دست پیدا کند. به ویژه مشخص کننده اقداماتی هستند که یک سازمان باید برای دست پیدا کردن به چشم انداز یا ماموریت انجام دهند. اهداف، باعث می شود تا ماموریت ها مشخص تر و برجسته تر گردد. اهداف مناسب و صحیح باید قابل اندازه گیری و دقیق باشند، و مسائل اساسی و حیاتی را دنبال کنند. اهداف باید واقع بینانه و چالش برانگیز باشند. زمان برای اهداف خیلی مهم است. اهداف باید دارای یک بازه زمانی مشخص باشند و همچنین مولفه های مالی و غیر مالی را شامل شوند.

دلایل شکست استراتژی

دلایل زیادی برای این موضوع وجود دارد. در ادامه به چند دلیل اصلی آن اشاره خواهیم کرد.

  • ناتوانی در انتخاب کردن: در کل استراتژی به معنی انتخاب های سخت می باشد. تصمیم گیری در مورد اینکه سازمان تصمیم دارد چه کاری انجام دهد یا چه کارهایی را انجام ندهد و برای این کار باید به پرسش های چه چیزی، چه کسی و چگونه پاسخ دهد. انتخاب هایی که در مورد این سه سوال انجام می شوند، شکل دهنده استراتژی سازمان هستند.
ناتوانی در انتخاب نمودن از دلایل شکست خوردن استراتژی می باشد.

ناتوانی در انتخاب نمودن از دلایل شکست خوردن استراتژی می باشد.

  • ناتوانی در انتقال تصمیم ها به شکل درست: چنانچه مدیران سوالات قبل را به درستی پاسخ دهند و انتخاب های مناسبی در این مورد نیز داشته باشند، در مرحله بعد باید آنها را به درستی به باقی افراد سازمان منتقل نمایند. ممکن است مدیران تلاش کنند به صورت مشخص و واضح این استراتژی ها را به دیگران منتقل نمایند اما کارمندان به صورت کامل آنها را دریافت نکرده باشند.
  • کمرنگ شدن انتخاب ها در طول زمان: تعدادی از انتخاب ها در طول زمان با توجه به واقعیت های موجود در بازار صورت می پذیرند و ممکن است این واقعیت ها در طول زمان تغییر نمایند. به همین خاطر استراتژی هایی که شکل گرفته اند به خطر می افتند. چنانچه تغییر صورت نگیرد موجب عدم موفقیت سازمان می گردد.

منابع:

https://www.managementstudyguide.com/importance-of-vision-and-mission-statements.htm

https://www.managementstudyguide.com/strategy-statement-components.htm